صادرات ۳۲ میلیون دلاری فرش دستباف در ۶ ماه

به گزارش زیپو کالا، عضو هیات رئیسه اتحادیه فرش دستباف اظهار داشت: طی نیمه نخست امسال تنها ۳۲ میلیون دلار فرش دستباف صادر گردیده است که پیش بینی می شود صادرات فرش دستباف امسال نسبت به پارینه با افت حدود۲۰ درصدی مواجه شود.

به گزارش زیپو کالا به نقل از مهر، فعالان صنعت فرش در پنجمین نشست مجمع تشکل های فرش دستباف ایران که با میزبانی کمیسیون فرش، هنر و صنایع دستی ایران برگزار گردید، نسبت به ادغام مرکز ملی فرش ایران با دفتر صنایع ورزشی و خلاق انتقاد کردند. معتقدند که این ادغام درنهایت به تضعیف جایگاه صنعت فرش ایران می انجامد که برخلاف منافع ملی است.
به دنبال تشکیل سازمان ملی فرش هستیم
در ابتدای این جلسه، مرتضی حاجی آقا میری، رییس کمیسیون فرش، هنر و صنایع دستی ایران درباره ی وضعیت مرکز ملی فرش ایران، اظهار داشت: مرکز ملی فرش ایران باتوجه به مصوبه شورای عالی اداری، در سال ۱۳۸۲ بمنظور تمرکز همه فعالیت فرش در وزارت تجاری وقت تأسیس شد و با از ادغام وزارت تجاری با وزارت صنایع و معادن، جز یکی از معاون های وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفت. در سال ۱۴۰۰ انتقال مرکز ملی فرش از وزارت صنعت، معدن و تجارت به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دستور کار قرار گرفت کهان زمان هم فعالان صنعت فرش عنوان کردند که این انتقال مشکلات این صنعت را نه فقط حل نمی کند بلکه بیشتر هم می کند. حالا بار دیگر با تغییر چارت وزارت صنعت، معدن و تجارت مرکز ملی فرش از زیرمجموعه وزیر خارج شد و به جایگاه پایین تری تنزل پیداکرده است.
حاجی آقای میری عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران افزود: به سبب اهمیت صنعت فرش که نقش مهمی در اقتصاد، فرهنگ و تاریخ ایرانی دارد، با تغییر جایگاه مرکز ملی فرش، مخالف هستیم و خواهان تشکیل سازمان ملی فرش هستیم.
وی با اعلان اینکه فرش بیش از حوزه های دیگر از پیمان سپاری ارزی لطمه دید، اشاره کرد: برمبنای قانون بودجه قرار بود امسال شاهد کاهش پیمان سپاری ارزی فرش باشیم، اما به خاطر همین ضعف جایگاه مرکز، ابلاغ این بند تا آبان طول کشید و هنوز هم بانک مرکزی آنرا اجرا نکرده است. اگر جایگاه مرکز ملی فرش بالاتر بود، می توانست مؤثرتر عمل کند.
میری با اعلان اینکه درباره ی ادغام مرکز، از مجلس استفاده خواهیم کرد تا اقدامی خلاف مصوبه شورای عالی اداری انجام نشود، درباره ی دستمزد قالیبافان اظهار داشت: امسال دستمزد قالی بافان حدود ۳۰ درصد بالا رفته و هم اکنون میانگین دستمزد ماهانه ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان است. برای مثال دستمز بافت یک قالی ۱۲ متری که حدود دو سال زمان می برد و توسط دو یا سه بافنده به انجام می رسد، حدود ۶۰۰ میلیون تومان است.
دولت به تشکل های حوزه فرش توجه چندانی ندارد
علا نور توکلی، نایب رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران نیز در این جلسه، اظهار داشت: زمانی صادرات فرش دستباف به ۲.۵ میلیارد دلار رسیده بود؛ آن زمان اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران احساس کرد باید بین بخش خصوصی و دولت برای سیاستگذاری های حوزه فرش همکاری و همراهی اتفاق افتد و برای همین دولتی پیشنهاد تأسیس مرکز ملی فرش را داشتیم و درنهایت این مرکز تأسیس شود تا سیاستگذاری درباره ی تولید و صادرات با همفکری و تأمل رخ دهد. این اتفاق به خوبی پیش می رفت و تعامل دولت و تشکل ها در دوره ای خوب بود. در سال ۱۳۹۸ با پیشنهاد اتحادیه ستاد راهبردی فرش و پس از آن مجمع تشکل های فرش دستباف تأسیس شد.
او افزود: در سالهای اخیر دولت به تشکل های حوزه فرش توجه چندانی ندارد یا مدیرانی برای مرکز ملی فرش انتخاب شده که اطلاعی از جایگاه فرش ایرانی ندارند، و درنتیجه مشکلات سیاستگذاری و موانع دیگر، جایگاه فرش تنزل یافته است. درحالی که باید برای تصمیم گیری ها و حتی تغییر چارت وزارت صمت در عرصه مرکز فرش ملی طبق قانون، از بخش خصوصی نظر می گرفتند. تضعیف جایگاه فرش به منافع ملی ضربه می زند و توهین به هنر و فرش ایرانی است.
او افزود: هم اکنون دو میلیون نفر از اشتغال در این صنعت بطور مستقیم ارتزاق می کنند و تضعیف جایگاه صنعت فرش، ضربه به این افراد و البته دولت به لحاظ کم شدن ارز حاصل از صادرات هم هست.
ادغام مرکز ملی فرش زیبنده فرش ایرانی نیست
بعد از آن ابوالفضل رجبیان، عضو شورای راهبردی فرش کشور اظهار داشت: ادغام مرکز ملی فرش با هر حوزه دیگری زیبنده صنعت فرش ایرانی نیست. متأسفانه آقای فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت سابق فرش را رها کردند. درحالی که فرش ایرانی جایگاه ویژه ای در نزد دنیا دارد و برای همین اهمیت جایگاه این صنعت باید در سطح بالاتری قرار گیرد. ما این مساله را از طرق مختلف و به ویژه بوسیله نمایندگان قم در مجلس شورای اسلامی پیگیری می نماییم.
امسال افت صادرات فرش را شاهد خواهیم بود
در ادامه حامد چمن رخ، عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران اظهار داشت: از ۲۰ روز قبل باخبر شده ایم که در جایگاه مرکز ملی فرش ایران تحولاتی رخ داد و تغییر چارت سازمانی اتفاق افتاده است. تمام تلاش و خواسته ما این است که جلوی افول فرش دستباف در کشور گرفته شود.
او افزود: نمی دانیم چه تفکری پشت این تصمیم گیری است که مرکز ملی فرش را با اداره کل صنایع خلاق اسباب بازی ادغام کنند بدون این که نظر بخش خصوصی را جویا شوند و این افول جایگاه مشکلاتی در پی خواهد داشت که عبارت اند از عدم امکان ارتباط مستقیم با استانداران یا رؤسای سازمان های صمت، عدم امکان ابلاغ دستورالعمل به سازمان ها، نامعلوم بودن سرنوشت اداری فرش ادارات استانها، عدم امکان مکاتبه با سایر سازمان ها و وزارتخانه ها، و عدم امکان دعوت و حضور افراد در جایگاه های تصمیم ساز و تصمیم گیر.
چمن رخ اشاره کرد: بهترین جایگاه برای صنعت فرش، وزارت صمت فعلی است که تجاری و تولید فرش را شامل می شود و برای حفظ این جایگاه ما مکاتباتی را با مجلس شورای اسلامی و رییس جمهوری انجام داده ایم. خواسته جامعه فرش دستباف ایران ایجاد سازمان ملی فرش و صنایع دستی زیر نظر رییس جمهوری است.
وی اشاره کرد: صنعت فرش زمانی جایگاه والایی داشت ولی آلان پیش بینی می نماییم امسال افت صادرات فرش را شاهد باشیم. مدیران به حوزه هایی که از آن منافع مستقیم ندارند اهمیت نمی دهند و از همین به فرش مانند خودرو اهمیت نمی دهند. عضو هیأت رئیسه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف اشاره کرد: طی نیمه نخست امسال تنها ۳۲ میلیون دلار فرش دستباف صادر گردیده است. پیش بینی می شود صادرات فرش دستباف امسال نسبت به پارینه با افت حدود ۲۰ درصدی مواجه شود.
به گفته حاجی آقا میری، جامعه فرش دستباف بدنبال جایگاهی است که آن جایگاه قائم به فرد نباشد.
او افزود: در این دوره به جایگاه صنعت فرش بی توجهی و بی مهری می شود. بطورمثال وزیر صمت فرش دستباف که هنر ملی ایران است و حدود ۱۰ میلیون نفر بطور مستقیم و غیرمستقیم در این زمینه اشتغال دارند؛ بی توجهی دولت موجب یاس و ناامیدی می شود.
دولت در راه صنعت فرش مانع تراشی نکند
احد هریسچیان، اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف آذربایجان شرقی اظهار داشت: اگر قرار باشد دولت هر بار با تصمیم های غیرکارشناسی مسائل و مشکلاتی برای بخش خصوصی و صنعت فرش پیش بیاورد، باید بگوییم که ما به هیچ ارگان و سازمانی نیازی نداریم و صادرکننده ها خود می توانند از عهده مسائل خود بربیایند به شرطی که دولت در راه صنعت فرش مانع تراشی نکند.
صنعت فرش دستباف بدنبال ارتقای جایگاه سازمانی است
احد عظیم زاده، رییس کمیسیون گردشگری اتاق ایران و فعال بازار فرش نیز اظهار داشت: فعالان صنعت فرش دستباف بدنبال ارتقای جایگاه سازمانی هستند ولی آلان با تنزل جایگاه مواجه گشته اند و این نوعی حق کشی در حق صنعت فرش ایرانی است. دولت باید به این مطالبه جدی فعالان اقتصادی توجه کند.
دولت بدنبال ریزش بیمه شدگان فرش است
مسعود سپهرزاد، رییس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران اظهار داشت: ادغام مرکز ملی فرش ایران با اداره کل صنایع خلاق اسباب بازی خارج از عرف و قانون است. همیشه تشکل کوچک تر در تشکل و صنعت بزرگ تر ادغام می شود و در اینجا برعکس آن رخ داده و این مغایر با قانون است.
سپهرزاد اظهار داشت: بزرگ ترین مشکل صنف ما تحریم و نبود بازار در خارج از کشور و تضعیف صادرات قالی دستباف است. به سبب وجود تحریم ها و سیاست خارجی کشور، صادرات فرش به آمریکا و بازارهای اروپایی گرفتار مشکل شده و بازار این کشورها را از دست داده ایم.
او اشاره کرد: در گذشته نه چندان دور قالی دستباف پس از نفت بزرگ ترین صادرات غیرنفتی کشور بود و در دهه های ۷۰ و ۸۰ سالانه نزدیک به ۲ میلیارد دلار صادرات قالی دستباف به کشورهای مختلف دنیا داشتیم، ولی حالا باوجود تحریم ها، صادرات قالی بسیار کاهش داشته و در سال ۱۴۰۱ کل صادرات قالی دستباف فقط ۵۰ میلیون دلار بود.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران اشاره کرد: اگر سیاست خارجی کشور تغییر کند و تعامل با کشورهای دیگر بیشتر شود پس از نفت و پتروشیمی، می توان با افزایش صادرات کالاهایی مثل قالی، پسته و زعفران ارز زیادی وارد کشور کرد.
او افزود: ما حدود ۶ هزار بیمه شده از جامعه بافندگان در تهران داریم، اما دولت نیز با سختگیری در پی ریزش این تعداد است. در کل کشور حدود ۲۴ هزار بیمه شده قالی بافی داریم.
اشتغال فرش نابود می شود
بعد از آن ابوالفضل صادقی، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف قم اظهار داشت: فرش دستباف جایگاه اقتصادی، تاریخی و فرهنگی دارد و دولت باید از نظرات پیشکسوتان و خبرگان فرش استفاده نماید تا در شرایطی که آمریکا فرش ایرانی را تحریم کرده، موانع قانونی را پیش پای این صنعت کمتر کند اما دولت خلاف جهت عمل می کند و هم راستا با تحریم هاست. تنزل جایگاه فرش موج عظیمی از یاس و نگرانی را در جامعه فرش ایرانی ایجاد کرده و موجب ناامیدی کارفرمایان می شود. رد نتیجه این رویه نادرست بافندگان از کار بیکار می شوند. در این شرایط است که باید پرسید دولت چگونه می خواهد برای این جمعیت کارآفرینی کند. تضعیف صنعت فرش برای دولت هزینه زا است. باید صدای نماینده های فرش بافان را بشنوند و با کارشناسان تبادل نظر کنند. ما باید از جایگاه فرش ایران صیانت نماییم.
رئیس اتحادیه بافندگان تولید و فروش فرش دستباف قم اظهار داشت: با برگزاری یک دار قالی بیش از ۷۰ شغل ایجاد می شود. دولت باید با دقت بیشتری به خواسته های صنعتگران فرش گوش فرا دهد و ادغام اخیر مرکز ملی فرش را منفی کنند.
صادقی در مورد بیمه قالی بافان هم اظهار داشت: از سال ۱۳۹۴ به سبب بودجه دولتی دیگر این بیمه انجام نشد. تامین اجتماعی نیز تفاهم نامه سه جانبه را رعایت نمی کرد و بیمه برخی یک جانبه قطع می شد. اکنون با پیگیری ها بازرسی ها بصورت سه جانبه انجام می شود؛ اما اختصاص بودجه این امر نیز به سبب کسری گاهی با تأخیر و تعلل به انجام می رسد، بنا بر این منتظر اقدام مجلس برای سال آینده هستیم.
فرش ایرانی بازار بزرگ آمریکا را از دست داد
سیدعلی آل احمد، نماینده اتحادیه صادرکنندگان فرش اصفهان نیز در ادامه اظهار داشت: ازنظر سازمانی درصورتی که وزیر محترم مربوطه بخواهند امکان اصلاح ساختار وجود دارد. همین طور با تحریم آمریکا از سال ۹۷ امکان ارسال فرش ایرانی به هیچ عنوان به آمریکا وجود ندارد. به این جهت ما بازار بزرگی را از دست داده ایم.
وی در ادامه اشاره کرد: پشم به عنوان مواد اولیه موردنیاز بافت فرش ایرانی دارای خاصیت ذاتی است که سبب تمایز فرش ایرانی می شود. باتوجه به سود خوبی که صادرات پشم دارد، عده ای برای صادرات پشم به خارج درخواست داشتند که با آن مخالفت می شد و درنهایت اجازه صادرت پشم داده شده است.
آل احمد اظهار داشت: صنایع دستی در ارتباط مستقیم با قشر لطمه پذیر و محروم روستایی بنا بر این ارتقا مدیریت صنایع فرش بسیار حائز اهمیت می باشد.
آسیب خارج شدن فرش از چارت وزارت صمت
حمیدرضا فروزان احسن، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش همدان نیز ضمن اعلام مخالفت با خارج شدن فرش از چارت وزارت صمت بر لطمه جدی این مساله تاکید نمود.
چرا ازنظر کارشناس بخش خصوصی استفاده نمی شود
محمد گیوه چیان، رییس اتحادیه صادرکنندگان فرش اصفهان اظهار داشت: درجایی که تولید شغل خیلی مشکل و هزینه بر است به آسانی با تولید فرش می توان ایجاد شغل کرد. دولت اظهار می کند که تولید یک شغل حدود ۵۰۰ میلیون تومان هزینه دارد، اما این کار در بخش خصوصی به رایگان به انجام می رسد. به این جهت سوال داریم که چرا در امور ازنظر کارشناس بخش خصوصی استفاده نمی گردد. ما نیز با ادغام مرکز ملی فرش با اداره کل صنایع خلاق، اسباب بازی مخالف هستیم.