كاهش ۷۰ درصدی آلاینده های صنعت گاز ایران تا ۳ سال آینده

زیپو کالا: رییس واحد بهداشت، ایمنی و محیط زیست (اچ اس ئی) شرکت ملی گاز ایران از جلوگیری از انتشار حدود ۱۸۰ میلیون تن آلاینده به هوا در سال ۱۳۹۹ آگاهی داد و اعلام نمود که ۷۰ درصد آلاینده های صنعت گاز کشور تا سه سال آینده کاهش پیدا می کند.
به گزارش زیپو کالا به نقل از ایسنا، امروز (۱۵ خردادماه برابر با پنجم ژوئن) روز جهانی محیط زیست است؛ روزی که از طرف سازمان ملل متحد برای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری زیست بوم و ترغیب سیاستمداران به گرفتن تصمیم هایی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه های زیستی جانوری انتخاب شده است. از سویی این سازمان دهه اخیر را «دهه احیای اکوسیستم ها» نامگذاری کرده است که افراد، گروه ها، دولت ها و سازمان ها از هر نوع می توانند در یک حرکت جهانی پیشگیری، توقف و معکوس کردن روند تخریب اکوسیستم ها را دنبال کنند.
به این بهانه با غلامرضا بهمن نیا- رییس واحد بهداشت، ایمنی و محیط زیست (اچ اس ئی) شرکت ملی گاز ایران ضمن تشریح برخی از پروژه های صنعت گاز برای حفاظت محیط زیست، از کاهش ۷۰ درصدی آلاینده های صنعت گاز تا سه سال آینده خصوصاً در بخش سوختن گازهای مشعل و در منطقه پارس جنوبی آگاهی داد و اظهار داشت که برای اقدام های بلندمدت پنج تا هفت ساله هم پروژه هایی تعریف شده است و امیدواریم در این زمان به وضع نزدیک به استاندارد آلایندگی خصوصاً در پارس جنوبی برسیم.
وی همین طور بر تاثیر مثبت توسعه گازرسانی در کاهش آلودگی هوا تاکید و اظهار نمود: گاز طبیعی بعنوان پاک ترین سوخت فسیلی در مقایسه با دیگر منابع انرژی فسیلی مقدار آلودگی کمتری به ازای واحد تولید انرژی دارد، بدین جهت توسعه مصرف گاز و جایگزینی آن با سوخت های فسیلی سنگین تر در عمل به کاهش آلودگی هوا کمک می نماید و مقدار انتشار گازهای گلخانه ای را می کاهد.
طبق اعلام وزارت نفت، غلامرضا بهمن نیا در این زمینه اظهار داشت: قبل از هر چیز باید بگویم که حفاظت محیط زیست یکی از اصول و ارزش های بنیادین حاکم بر کارهای شرکت ملی گاز ایران است؛ این مساله به صراحت از طرف مدیریت ارشد در بیانیه خط­ مشی نظام یکپارچه ذکر شده و مورد توجه جدی مدیران و کارکنان است.
وی افزود: عملکرد محیط زیستی شرکت های تابعه وزارت نفت همیشه یکی از زمینه های ارزیابی عملکرد آن سازمان هاست و مجامع عمومی این شرکت ها، مدیران ارشد سازمان و هیئت مدیره شرکت ملی گاز ایران درباره کم و کیف عملکردها و گزارش های مربوطه با حساسیت لازم برخورد می کنند، همین طور دستاوردهای زیست محیطی و اقدام های شاخص دراین زمینه نیز تشویق واقع می شود.
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران اشاره کرد: نگاه ما به مقوله مدیریت محیط زیست در شرکت ملی گاز مبتنی بر نگاه سیستمی تبیین و تعریف شده است؛ الگوهای پیش بینی و جاری شده در سازمان به نحوی طراحی شده اند تا جنبه های مخرب فرآیندهای عملیاتی و صنعتی در طول زنجیره تامین گاز طبیعی بطور نظام مند شناسایی و مخاطره های آن حذف یا به حداقل رسانده شوند.
بهمن نیا اشاره کرد: پروسه شناسایی و ارزیابی جنبه های محیط زیستی کارهای سازمان که فرآیندی عمومی و جاری در این شرکت و شرکت های تابعه است نیز همه کارهای سازمان را از حیث اثر بر محیط زیست زیر پوشش دارد و جنبه های بارز بوسیله اقدام های کنترلی مورد توجه قرار می گیرند؛ از طرف دیگر ارزیابی آثار محیط زیستی که در مرحله امکان سنجی و مکان یابی پروژه های توسعه ای شرکت انجام می شود، قابلیت پیش بینی آثار و تبعات محیط زیستی اجرای پروژه در فازهای ساختمانی و نصب و دوره بهره برداری از آن همین طور اتخاذ راهکارهای حذف و کاهش آثار نامطلوب زیست محیطی را دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که حالا چه پروژه هایی برای حفظ محیط زیست در صنعت گاز دنبال می شود، اظهار داشت: در سال ۱۳۹۷ بود که سیاست های کلان حفاظت محیط زیست از طرف مقام معظم رهبری تدوین و ابلاغ گردید که با اهمیت ترین سند بالادستی این شرکت برای تعیین اهداف و برنامه ریزی در زمینه محیط زیست است؛ برمبنای آن اهداف و برنامه های همه شرکت های تابعه تدوین و ضمن تعیین زمانبندی و تخصیص منابع مورد نیاز برای اجرا، ابلاغ گردید.
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران اضافه کرد: اساس برنامه ها و اقدام های اجرائی در زمینه محیط زیست صنعت گاز مبتنی بر سند فوق و البته قوانین و مقررات ملی کشور همچون قانون مدیریت پسماند، قانون هوای پاک، قانون حفاظت از خاک، مواد در رابطه با محیط زیست در قوانین پنج ساله توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی و دیگر اسناد بالادستی تدوین و اجرا می شوند.
برنامه های محیط زیستی شرکت ملی گاز ایران
بهمن نیا اشاره کرد: اجرای برنامه­ های در رابطه با استقرار مدیریت سبز، پروژه ها و اقدام های مربوط به مدیریت پسماندهای خطرناک و غیر خطرناک، تکمیل و بهسازی سامانه های جمع آوری، تصفیه و دفع اصولی پساب ها و فاضلاب ها، پروژه های بسیار گسترده مربوط به کاهش اتلاف منابع آب و انرژی، اقدام های مربوط پایش ادواری و نیز برخط منابع آلاینده هوا و پساب و ده ها اقدام و پروژه موثر مطابق با رئوس اهداف خرد و کلان زیست محیطی ترسیم شده در سازمان به اجرا در آمده یا درحال اجراست.
وی اظهار نمود: باتوجه به اهمیت موضوع تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین، شرکت ملی گاز ایران بعنوان بزرگترین عرضه کننده انرژی کشور طی سالهای قبل اقدام ها و پروژه های موثر و مفیدی را برای شناسایی منابع انتشار گازهای گلخانه ای -که عامل بروز پدیده اثر گلخانه ای، گرمایش جهانی و تغییر اقلیم هستند- و کاهش انتشار انجام داده است و به گواه خیلی از متخصصان و کارشناسان این حوزه، یکی از سازمان های پیشتاز در این حوزه شناخته می شود.
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران درباره کارهای انجام شده برای تحقق تعهدهای ایران در توافق تغییرات اقلیمی پارس، اظهار داشت: تعهد اجرائی در مجموعه توافق پاریس وجود ندارد و بیشتر تعهدهای اخلاقی است که باید اجرا شوند اما همسو با کشورهای جهان در کاهش مقدار گازهای گلخانه ای مسئولیم و باید کمک نماییم تا کاهش پیدا کند.
کاهش ۷۰ درصدی آلاینده های صنعت گاز تا ۳ سال آینده
بهمن نیا افزود: اقدام های بسیار خوبی دراین زمینه در صنعت گاز تعریف شده است؛ صنایعی که منشا آلودگی و آلایندگی بودند و می توانستند شرایط اقلیمی را تهدید کنند شناسایی کردیم و منابع آلایندگی ها مشخص شده است و برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تعریف شده است که برای کارهای گسترده در کاهش این آلاینده ها هیئت دولت مصوبه ای تصویب و ابلاغ کرده است تا با همکاری صنعت نفت و شرکت ملی گاز ایران اجرائی شود.
به گفته ی ایشان، بودجه خوبی برای این کار اختصاص یافته است و همه طرح ها و اقدام های مجموعه صنعت گاز شناسایی شده است؛ بطوریکه تا سه سال آینده ۷۰ درصد آلایندگی های صنعت گاز خصوصاً در بخش سوختن گازهای مشعل و در منطقه پارس جنوبی کاهش می یابد؛ برای اقدام های بلندمدت پنج تا هفت ساله هم پروژه هایی تعریف شده است و امیدواریم در این زمان به وضع نزدیک به استاندارد آلایندگی خصوصاً در پارس جنوبی برسیم. در مناطق دیگر هم شرایط مطلوب است و آلایندگی جدی وجود ندارد.
از توسعه جنگل های حرا تا حفاظت از لاکپشت های دریایی
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران تصریح کرد: شعار روز جهانی محیط زیست سال ۲۰۲۱ «احیای اکوسیستم ها» نامگذاری شده است. شرکت ملی گاز با درک اهمیت موضوع اکوسیستم ها و گونه های در معرض خطر، اقدام هایی همسو با کمک به تقویت زیست بوم های مجاور تاسیسات و تثبیت روند رشد گونه های حساس آنها انجام داده است؛ توسعه جنگل های حرا در سواحل منطقه نایبند عسلویه، ایجاد زیستگاه برای کروکودیل های پوزه کوتاه ایرانی (موسوم به گاندو) در ایرانشهر و کمک به طرح حفاظت از لاکپشت های دریایی در سواحل بندرعباس همچون اقدام های مجموعه صنعت گاز در این حوزه می باشد.
تلاش برای کاهش آلودگی های سوختن گازهای مشعل
بهمن نیا با اشاره به اقدام های انجام شده برای کاهش آلودگی های ناشی از سوختن گازهای مشعل، اظهار نمود: مشعل سوزی عادی گرچه فرآیندی با فلسفه ایمنی پالایشگاه ها تلقی می شود اما از منظر اتلاف منابع همین طور آلودگی محیط زیست نیز اهمیت دارد. هرچند این پروسه بیش از آنچه سبب آلودگی هوا شود، حساسیت های بصری را بر می انگیزد و تصور آلودگی را برای بیننده به وجود می آورد.
وی اشاره کرد: به هر حال مهاز و کاهش مشعل سوزی در پالایشگاه ها باتوجه به منافعی مانند جلوگیری از اتلاف منابع، ممانعت از انتشار گازهای گلخانه­ ای مسبب تغییرات اقلیمی و کاهش آلودگی هوا همیشه مورد توجه بوده و برای آن پروژه ها و برنامه های مدونی در پالایشگاه های گاز کشور اجرا شده است و نیز درحال اجراست.
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران همین طور اظهار داشت: در گام نخست و هدف گذاری اولیه، کاهش مقدار سوختن گازهای مشعل به سطح طراحی درنظر بوده که این مرحله برای پنج پالایشگاه اول تا پنجم پارس جنوبی محقق شده و حتی در بعضی پالایشگاه ها این مقدار به کمتر از میزان طراحی نیز تقلیل یافته است؛ در گام بعدی هم پروژه No-Flaring با هدف بازیابی گازهای ارسالی به مشعل پیش روی مدیران و کارکنان شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی است.
نگاه ویژه صنعت گاز به حفاظت محیط زیست عسلویه
بهمن نیا با تاکید بر کاهش آلودگی های محیط زیستی خصوصاً در منطقه پارس جنوبی و عسلویه، اشاره کرد: پروژه ها و اقدام های جاری در رابطه با کاهش انتشار آلودگی در پالایشگاه های شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی فهرستی بسیار مفصل و مشتمل بر اقدام های متنوع در زمینه های مدیریت پسماندها، پایش و کنترل آلاینده های هوا، تصفیه پساب های آلاینده و استقرار مدیریت سبز است که از سالهای قبل تا حالا همیشه درحال اجرا و پیگیری است و دستاوردهای قابل توجه ای برای کاهش انتشار آلودگی ها و تخریب محیط زیست به ارمغان آورده است.
وی اظهار داشت: با این وجود ما به این مقدار اکتفا نکردیم و همیشه نگاه ویژه ای به پارس جنوبی بعنوان با اهمیت ترین قطب تولید انرژی کشور داریم و متعهد به بهبود مستمر در همه زمینه ها، خصوصاً کاهش آلودگی های محیط زیستی پالایشگاه های گاز آن منطقه هستیم.
رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران اشاره کرد: بطور ویژه باتوجه به حساسیت های در رابطه با آلودگی در عسلویه و متعاقب تصویب نامه هیئت وزیران در جریان سفر ریاست جمهوری به این منطقه، طرح جامع کاهش آلودگی منطقه ویژه اقتصادی پارس تدوین و درحال اجراست؛ این طرح محورهای متنوعی همچون تاسیس سامانه تصفیه پساب در سایت ۲، بهسازی سیستم های تصفیه پساب موجود در سایت ۱، پروژه ها و اقدام های منجر به کنترل و کاهش انتشار اکسیدهای گوگرد، طرح های کاهش و بازیابی گازهای ارسالی به مشعل و نظایر آنست که با همکاری ارکان مختلف ذیربط، از قبیل شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، شرکت نفت و گاز پارس، شرکت منطقه ویژه و شرکت های پتروشیمی مستقر در منطقه اجرا شده است.
تاثیر مثبت توسعه گازرسانی در کاهش آلودگی هوا
بهمن نیا درباره تاثیر گازرسانی های انجام شده در کاهش آلودگی هوا، اظهار داشت: خوشبختانه صنعت گاز به لحاظ ماهوی صنعت دوستدار محیط زیست شناخته می شود برای اینکه گاز طبیعی بعنوان پاکترین سوخت فسیلی در مقایسه با سایر منابع انرژی فسیلی مقدار آلودگی کمتری به ازای واحد تولید انرژی دارد، بدین جهت توسعه مصرف گاز و جایگزینی آن با سوخت های فسیلی سنگین تر مانند گازوئیل، مازوت، زغال سنگ و نظیر آن در عمل به کاهش آلودگی هوا کمک می نماید و مقدار انتشار گازهای گلخانه ای را می کاهد.
وی ادامه داد: امروز بواسطه زیرساخت های عظیم و ارزشمندی که در زنجیره تامین گاز ایجاد شده، بخش زیادی از تقاضای انرژی کشور بوسیله گاز طبیعی تامین و از این رهگذر کمک قابل توجهی به کاهش آلودگی هوا در شهرها می شود؛ در اثر اقدام های اساسی شرکت ملی گاز ایران در گسترش زیرساخت های زنجیره تامین، مصرف گاز در کشور از ۳۶ میلیارد متر مکعب در سال ۱۳۷۴ با رشد بیش از ۶۰۰ درصدی، به رقم قابل توجه ۲۶۱ میلیارد متر مکعب در آخر سال ۱۳۹۹ رسیده است.
جلوگیری از انتشار حدود ۱۸۰ میلیون تن آلاینده به هوا در سال ۹۹
بگفته رییس اچ اس ئی شرکت ملی گاز ایران، قسمتی از افزایش مصرف فوق در نتیجه جایگزینی گاز طبیعی با دیگر سوخت های فسیلی انجام شده و مابقی در پاسخ به تقاضای بیش از پیش مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصادی کشور بوده است که در هر دو مورد چنانچه در یک سناریوی فرضی، تقاضای فعلی انرژی با منابع فسیلی دیگر تامین می شد، به دلایلی که ذکر شد مستلزم انتشار آلودگی بیشتری خصوصاً از نظر آلودگی هوا می بود.
بهمن نیا در آخر تصریح کرد: مطابق محاسبات مهندسی و برآوردهای انجام شده، توسعه گازرسانی و جایگزینی گاز طبیعی با سایر منابع انرژی، تنها در سال ۱۳۹۹ سبب کاهش و جلوگیری از انتشار حدود ۱۸۰ میلیون تن آلاینده به هوا شده است بدین سبب بی گمان می توان این اقدام شرکت ملی گاز ایران را موثرترین اقدام برای کاهش آلودگی هوا تلقی نمود.