گزارش زیپو كالا؛ تست پایداری شبكه ملی اطلاعات

زیپو كالا: برای اولین بار در كشور، تست پایداری شبكه ملی اطلاعات انجام شد و شواهد نشان میدهد كه این شبكه داخلی در صورت نبود اینترنت جهانی، می تواند نیازهای اولیه مردم را در استفاده از خدمات پاسخ دهد.

به گزارش زیپو كالا به نقل از مهر، شبكه ملی اطلاعات بعنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی كشور یكی از مهم ترین پروژه های ملی در عرصه فضای مجازی به شمار می آید كه تحقق آن بنابر ضرورتهای ملی همچون «ارائه خدمات زیرساختی پیشرفته» و «بهره مندی از مزایای زیست بوم ملی فضای مجازی» در كنار «حفاظت از اطلاعات و ارتباطات كاربران ایرانی»، در اسناد بالادستی نظام گردنگیر شده است.
براین اساس طبق سند لزوم تببین الزامات شبكه ملی اطلاعات كه در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید مقرر شد تا شبكه ای مبتنی بر قرارداد اینترنت به همراه سوئیچ ها و مسیریاب ها و مراكز داده ای ایجاد شود به این شكل كه درخواستهای دسترسی داخلی برای ستاندن اطلاعاتی كه در مراكز داده داخلی نگهداری می شوند به هیچ وجه بوسیله خارج كشور مسیریابی نشود و امكان ایجاد شبكه های اینترانت و خصوصی و امن داخلی در آن فراهم گردد.
شبكه ملی اطلاعات چه مزایایی دارد؟
مطابق با الزاماتی كه برای شبكه ملی اطلاعات تعریف شده این شبكه در ۶ محور مشخص شامل زیرساخت ارتباطی فضای مجازی كشور، استقلال، مدیریت، خدمات، سالم سازی و امنیت و تعرفه و مدل اقتصادی باید راه اندازی شود.
این ۶ محور نشان میدهد كه شبكه ملی اطلاعات باید شبكه ای متشكل از زیرساختهای ارتباطی با مدیریت مستقل كاملا داخلی باشد. شبكه ای با امكان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم با تضمین كیفیت.
از سوی دیگر شبكه ملی اطلاعات باید شبكه ای با قابلیت عرضه انواع خدمات امن شامل رمزنگاری و امضای دیجیتالی به كلیه كاربران، شبكه ای با قابلیت برقراری ارتباطات امن و پایدار میان دستگاهها و مراكز حیاتی كشور و شبكه ای پرظرفیت، پهن باند و با تعرفه رقابتی شامل مراكز داده و میزبانی داخلی باشد.
به بیان ساده تر، در سند الزامات شبكه ملی اطلاعات مقرر شد تا شبكه ای زیرساختی مبتنی بر پروتكل IP به نحو مطلوب و مطمئن، تامین كننده كلیه نیازهای ارتباطی برای انواع ذینفعان ایرانی باشد تا متناسب با نیازهای كاربران، خدمات بومی و اختصاصی روی این شبكه قابل ارائه و دریافت باشد.
در این سند علاو بر تاكید بر سوژه تعامل پذیری شبكه ملی اطلاعات با شبكه اینترنت بوسیله گذرگاههای ایمن مرزی، مقرر شده تا اتصال در این شبكه به شكلی باشد كه مسیریابی درخواست های دسترسی داخلی برای ستاندن اطلاعاتی كه در مراكز داده داخلی نگهداری می شوند بوسیله خارج كشور انجام نشود. در همین حال ترافیك در داخل كشور مدیریت شده و نیاز به خروج ترافیك به خارج از كشور احساس نشود.
این شبكه باید دارای پوشش كشوری خدمات پهن باند باشد تا خدماتی همچون دولت، سلامت، تجارت و آموزش الكترونیك با ظرفیتهای بومی برای مردم قابل دسترسی باشد.
در زمینه استقلال این شبكه نیز سوژه عدم اتكا به شبكه های خارجی، اختیار كامل فنی و ایجاد ظرفیت برای شكل گیری خدمات بومی در لایه های مختلف مورد توجه است.
چه بخش هایی از شبكه ملی اطلاعات تحقق یافت
حال با عنایت به محدودیت دسترسی پیش آمده در شبكه اینترنت كشور، شواهد نشان میدهد كه شبكه ملی اطلاعات تا حدودی توانسته با محورهای فوق سازگار باشد و به صورتی به نیاز كاربران در این موارد، پاسخ دهد. چونكه الان شبكه ملی اطلاعات با مدیریت مستقل كاملا داخلی در حال فعالیت است.
در همین حال امكان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم روی این شبكه وجود دارد كه در زمینه تضمین كیفیت بااینكه در بعضی خدمات با اختلالات مقطعی هم راه است اما این اختلالات بیشتر به سبب تعریف API برخی سایتها از اینترنت خارجی است كه این مشكل نیز در حال حل شدن است.
در خصوص قابلیت برقراری ارتباطات امن و پایدار میان دستگاهها و مراكز حیاتی كشور نیز شواهد نشان میدهد این شبكه به این درجه از پایداری رسیده و الان سرویس های دولتی، بانكی و مواردی از این دست در این شبكه در دسترس بوده و اختلالی از این بابت به وجود نیامده است.
در راستای تعرفه رقابتی مدنظر در شبكه ملی اطلاعات نیز با عنایت به ایجاد سامانه تفكیك ترافیك دیتای داخلی و خارجی از شهریورماه سال ۹۵، این امكان برای اپراتورهای ارتباطی فراهم شده كه نرخ دسترسی به ترافیك داخلی مطابق مصوبه كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات را نیم بها محاسبه كنند. این به معنای آن است كه كاربران و استفاده كنندگان از دیتای داخلی نصف هزینه اینترنت را پرداخت می كنند.
با این وجود از میان محورهای مورد تاكید در سند الزامات شبكه ملی اطلاعات، قابلیت عرضه انواع خدمات امن شامل رمزنگاری و امضای دیجیتالی به كلیه كاربران و امكان تعامل مدیریت شده با اینترنت، هنوز به صورت كامل تضمین نشده است.
شبكه ملی اطلاعات پایدار است
حال با وجود زیرساختهای آماده شده جهت استفاده از شبكه ملی اطلاعات، نتایج حاصل از استفاده از این شبكه برای اولین بار مشاهده شده و طبق گفته مسئولان وزارت ارتباطات، تست اولیه كاربرد شبكه ملی اطلاعات انجام و شواهد نشان میدهد كه این شبكه، پایدار می باشد.
همانطور كه در سند این پروژه ملی نیز بر آن تاكید گردیده است، در ساختار این شبكه كاربران باید بتوانند با سرعت و كیفیت از تمامی امكانات یك اتصال بهره مند شوند. از همین رو هم اكنون تمامی اپلیكیشن های بومی بی نیاز از شبكه اینترنت در حال فعالیت هستند و سرویس های بومی خودرا روی شبكه های ۴G، ۳G و ADSL ارائه می دهند.
ارائه دهندگان خدمات محتوایی، پیام رسان ها، فروشگاههای اینترنتی، بازارهای اپلیكیشن بومی، سرویس دهندگان حمل و نقل آنلاین، سایتهای دولتی و سرویس دهندگان بانكی هم اكنون در دسترس قرار دارند و اختلالات مقطعی برخی خدمات دهندگان نیز به سبب وابستگی به گوگل و نیز به سبب اتصال API آنها به اینترنت، در حال رفع شدن است.
مدل اقتصادی شبكه ملی به نفع مردم
موضوع نرخ دسترسی به شبكه ملی اطلاعات نیز سوژه دارای اهمیتی است كه مدل محاسبه نیم بهای نرخ دسترسی، در این شبكه مورد تاكید قرار گرفته است.
براساس اصولی كه در مدل اقتصادی شبكه ملی اطلاعات تعریف شده این شبكه باید در كنار كیفیت برقراری ترافیك، بستر مورد نیاز مردم را برای دستیابی به خدمات دولت، سلامت، تجارت و آموزش الكترونیك، با تعرفه ارزان مناسب برای احاد جامعه فراهم آورد.
تعرفه خدمات در شبكه ملی اطلاعات با تاكید بر تاثیرگذاری تعرفه، تنوع و كیفیت خدمات بومی به نحوی تعریف شده كه رقابت پذیری اقتصادی این خدمات نسبت به خدمات شبكه های خارجی و نیز كاهش هزینه ها برای ارائه خدمات فراهم گردد.
در این راستا مدل اقتصادی استفاده از شبكه ملی اطلاعات بر اساس مصوبه سال ۹۵ كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به صورت نیم بها تعیین شده كه در مدیریت هزینه های اینترنت به نفع مردم است.
شبكه ملی اطلاعات در سایر كشورها
بررسی ها نشان میدهد كه زیرساخت ملی اطلاعات اولین بار در سال ۱۹۹۱ در ایالات متحده امریكا عنوان شد و هدف از آن استمرار رهبری امریكا در پردازش با كیفیت بالای اطلاعات بود. اما بعد از آن كشورهایی مانند كره جنوبی، چین و انگلستان نیز شبكه ای داخلی را برای برقراری ارتباطات داخلی كشورشان راه اندازی كردند و بعد از افشاگری در زمینه جاسوسی سازمان های اطلاعاتی امریكا و انگلیس از اطلاعات صنعتی و نقض حریم خصوصی شهروندان، سایر كشورها مانند برزیل و آلمان را نیز بر آن داشت تا تدابیری برای حفاظت از اطلاعات شهروندان خود داشته باشند.
برای مثال دولت ژاپن از سال ۲۰۰۰ میلادی مقدمات شبكه ای ملی را بر اساس شبكه ارتباط ازراه دور بسیار قوی با پهنای باند ایجاد كرد و الان ژاپنی ها از داشتن سریع ترین خدمات پهنای باند جهان و با صرف كمترین هزینه برای آن، بسیار راضی هستند.
شبكه ملی در كشورهایی مانند كره جنوبی و استرالیا نیز موجب ایجاد زندگی الكترونیك و متصل كاربران با تاكید بر اقتصاد خلاق و دانش بنیان شده است. به نحوی كه الان ۸۰ درصد پهنای باند در كره جنوبی به گردش اطلاعات داخلی اختصاص یافته است. شبكه ملی پهن باند استرالیا نیز با پوشش ۹۳ درصدی حداقل ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه سرعت دارد.
درآلمان نیز طرحی با عنوان توسعه جامعه اطلاعاتی با تاكید بر دولت الكترونیك یكپارچه از سال ۲۰۰۶ در حال توسعه است كه هدف آن ایجاد زیرساختی امن و مبتنی بر فناوری اطلاعات در سطح ملی و منطقه ای و مركزی برای مدیریت سرویس ها است. مركل صدر اعظم آلمان در دیدار خود با رئیس جمهور فرانسه پیشنهاد ساخت شبكه ارتباطی اختصاصی اروپایی را برای جلوگیری از جاسوسی آمریكا مورد بحث قرار داده است. بگفته وی با ایجاد این شبكه، ایمیل ها و سایر اطلاعات اروپا از مسیر آمریكا عبور نخواهد كرد.
قانون ملی شدن اینترنت روسیه نیز چند روز گذشته اجرایی شد كه طبق این قانون دولت این كشور در صورت اضطرار و وجود حمله سایبری می تواند سرویس اینترنت این كشور را از جهان جدا كند. اینترنت ملی روسیه برای محافظت از اینترنت این كشور در صورت حملات سایبری یا تهدیدهای خارجی طراحی شده است.

منبع: