زیپو كالا: به قول یك كارشناس انرژی، تاریخ نشان می دهدكه ونزوئلا و عربستان مهم ترین مهره های آمریكا دراوپك بودند كه اكنون با تغییر سیاست ونزوئلا و ناتوانی عربستان در افزایش تولید، آمریكا تنها مانده است.
به گزارش زیپو كالا به نقل از مهر، روز گذشته دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریكا در حساب توییتری خود نوشت: «انحصار اوپك باید به خاطر داشته باشد كه قیمت های بنزین افزایش یافته است. اگر نگوییم كاری نكرده اند، اقدام لازم را هم برای این شرایط انجام نداده اند. آنها قیمت ها را می افزایند، درحالی كه ایالات متحده آمریكا در مقابل دلارهای اندك آنها از خیلی از كشورهای عضو اوپك حمایت می كند. این باید یك خیابان دوطرفه باشد. قیمت های جهانی نفت خام را همین حالا كاهش دهید!»؛ این نوع بیان نشان داده است زیاده خواهی های رئیس جمهور آمریكا از اوپك برای كاهش قیمت نفت با استفاده از افزایش عرضه، روند دستوری تری به خود گرفته است و وی از قید «همین الان» برای كشورهای عضو این سازمان بهره برده است. گرچه چنین درخواست هایی پیشتر از جانب آمریكا برای برخی كشورهای عضو اوپك مطرح شده بود ولی این درخواست ها با استفاده از بكارگیری كانال های سری صورت می گرفت اما ترامپ به صورت عیان و فراگیر، با توئیتر پیام های مهم اقتصادی – بین المللی خویش را اعلام می كند.
وی در توئیت های مختلفی اوپك را عامل افزایش قیمت نفت در جهان دانسته و اعتقاد دارد اعضای این سازمان باید هرچه سریع تر تولید نفت را افزایش داده و مانع صعودی تر شدن بهای نفت شوند. گرچه این خواسته ترامپ با بی تفاوتی اوپك و بیشتر كشورهای عضو آن همراه شده است ولی هر چه این بی تفاوتی بیشتر شده، لحن ترامپ هم درتوئیت های خود شدید تر شده است.
سعید محبی، كارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر در این باره اظهار داشت: نگاهی به تاریخ ۵۸ ساله اوپك به خوبی این حقیقت را آشكار می سازد كه برخی اعضای اوپك در طول حیات این سازمان تبدیل به نماینده ایالات متحده در این نهاد شده و سالها دو كشور ونزوئلا و عربستان نقش مهمی را ایفا می كردند.
ونزوئلا و آمریكا؛ آخر حیات یقه سفیدها
وی با اشاره به اینكه صنعت نفت ونزوئلا، حتی بیش از آرامكو، آمریكایی است، ادامه داد: این كشور از همان ابتدای كشف نفت میزبان شركت های بزرگ آمریكایی بوده و بر همین اساس، در این كشور مدیران نفتی را در زمره مدیران وابسته به آمریكا می دانند. واژه «یقه سفیدها» در ونزوئلا جزو مهمی از ادبیات اقتصاد سیاسی كاراكاس است. به صورتی كه هوگوچاوز، یكی از اهداف مهم خود در ابتدای ریاست جمهوری خویش را اخراج یقه سفیدها از صنعت نفت اعلام نمود.
به گفته این كارشناس انرژی تا پیش از حضور چاوز در راس صحنه سیاسی ونزوئلا، سیاست های نفتی این كشور در كاخ سفید تعیین می شد به صورتی كه سیاستمداران آمریكایی، با عنایت به این مهم، آمریكا را عضو غیررسمی اوپك می نامیدند. این كشور در نشست های مختلفی برنامه های آمریكا را پیاده كرد و حتی مدیران شركت ملی نفت این كشور برخلاف سیاست های وزارت نفت این كشور عمل می كردند.
محبی اضافه كرد: بعنوان مثال، بعد از بروز بحران شرق آسیا در سال ۱۹۹۶ كه منجر به سقوط قیمت نفت به زیر ۱۲ دلار در هر بشكه شد، وزارت نفت ونزوئلا رسما اعلام نمود برای كاهش تولید به منظور تولید ثبات در بازار آماده است ولی فردای آن روز، مدیرعامل شركت ملی نفت ونزوئلا اعلام می كرد این شركت با این برنامه مخالف است و برنامه ای برای كاهش تولید ندارد. در آن زمان، آمریكا از برنامه اوپك برای كاهش تولید استقبال نكرد و عدم استقبال شركت ملی نفت این كشور پیرو همین سیاست بود. استقلال از دولت مركزی و قدرت عجیب شركت ملی نفت ونزوئلا كه از واشنگتن اداره می شد سبب شد تا چاوز بعد از به قدرت رسیدن، این شركت را از عوامل آمریكایی پاكسازی كند و از آن روز به بعد، ونزوئلا برپایه منافع خود در اوپك حاضر شد.
سعودی ها؛ یار همیشگی
وی با اشاره به اینكه به جز ماجرای جنگ اعراب كه منجر به تحریم نفتی غرب به رهبری عربستان شد، در هیچ دوره ای از تاریخ اوپك، عربستان روبروی آمریكا عرض اندام نكرد، اظهار نمود: البته هزینه تحریم نفت اعراب، ترور ملك فیصل پادشاه اسبق عربستان بود اما از آن روز به بعد، عربستان همواره در خدمت اهداف آمریكا بود.
محبی خاطرنشان كرد: این كشور در اواخر دهه ۷۰ میلادی، با وتو كردن تصمیمات اوپك در افزایش قیمت نفت خوش خدمتی بزرگی به كارتر (رئیس جمهوری وقت آمریكا) كرد و حتی وقتی اصرار سایر كشورها را برای افزایش ۲۵ درصدی قیمت نفت دید، تهدید كرد در صورت اتخاذ این تصمیم، از اوپك خارج می گردد. این كشور در دهه ۸۰ میلادی هم با هدف تبدیل شدن به ژاندارم منطقه، تولید نفت خویش را افزایش داد تا قیمت نفت دچار سقوط شود. هدف از این اقدام، وارد كردن فشار اقتصادی به ایران و شوروی در حال تضعیف بود كه بعدها مشخص شد افزایش یكباره تولید نفت عربستان، دستوری بود كه آمریكا به ریاض مخابره كرده بود.
طبق گفته های این كارشناس انرژی، عربستان بعد از آن هم طی سال های بعدی، برخلاف منافع جمعی اوپك عمل كرد و از آنجائیكه بر مبنای قوانین اوپك، مخالفت یك كشور با هر تصمیمی به منزله عدم تصمیم گیری است، در چندین نوبت عربستان در خدمت منافع آمریكا بود.
محدودیت در افزایش تولید، مانع خدمت به آمریكا
به گزارش زیپو كالا به نقل از مهر، كارشناسان بین المللی صنعت نفت معتقدند امروز هم عربستان با وجود اینكه متحد امریكا در خاورمیانه است اما مانند گذشته نمی تواند در بازارنفت عرض اندام كند؛ چون كه افزایش تولید این كشور با محدودیت های بسیاری مواجه می باشد و در این میان، ترامپ فشارهای خود بر این كشور را افزایش داده است و سایر كشورهای حوزه خلیج فارس را هم به خط كرده است تا تولید را بالا برند.
در این میان امارات و كویت به همراهی عربستان شتافته اند ولی نه بازار نفت و شرایط آن شباهتی به یك دهه خود و پیشتر دارد و نه عربستان و هم پیمانان این كشور مانند گذشته توانمند هستند. نكته مهم تر اتفاقات اخیر آن است كه ترامپ به صورت رسمی و عمومی، اوپك را به تبعیت از دستورات آمریكا سوق می دهد كه در نوع خود بسیار عجیب است و این روزها سفارش های امرانه و دستورات واضح ترامپ به اعضای اوپك نشان داده است كه چگونه منویات واشنگتن طی ۵ دهه اخیر بر این سازمان سایه انداخته است.
